Her adımın temelini meydana getiren ayaklarımız gün süresince bedenimizin ağırlığını taşıyarak devamlı hareket durumundadır. Ayak sağlığımız üzerinde etkili olan herhangi bir rahatsızlık ya da yaralanma, ağrı oluşturmanın yanında günlük aktivitelerimizi de sınırlar ve pek çok hareketi gerçekleştirmemize engel olabilir. Bu sebepten dolayı, ayak sağlığı ve bakımına özen göstermek hem hayat kalitemiz hem de genel sağlık durumumuz bakımından son derece büyük bir öneme sahiptir. Ayak sağlığında göz önünde bulundurulması gerekli olan en mühim etkenlerden biri kendiniz için en sağlıklı ayakkabı tercihinde bulunmaktır.
Ayak sağlığı ve ayakkabı tercihi, yürüyüşümüzden duruşumuza kadar gün içerisinde gerçekleştirdiğimiz, her çeşit etkinlik sırasında konfor ve destek oluşturmak için mühimdir. Ayakkabı tercihinde yapılan yanlışlar, bunyon, nasır, çekiç parmak, topuk dikeni ve stres kırıkları gibi ayak problemlerinin kaynağını meydana getirebilir. Ayak tipine, bir günde yapılan etkinliklere veya yerine getirdiğimiz işe göre ayağımız için en sağlıklı ayakkabıyı tercih ederken ayakların desteklenmesi, konforlu olması ve ayakkabının ayağa iyi oturması konusunda özenli olunmalıdır. Ayakkabı tercihi yalnızca ayaklarınızı değil, ayak bileği, kalça ve diz eklemleri başta yer almak üzere bütün bedeniniz üzerinde etkili olabilir. Bu sebepten dolayı, ayak sağlığı ve bakımı konusunda dikkatli olarak ayakkabı tercihinde uygun seçimlerde bulunmak günlük yaşamda daha aktif ve konforlu olmanıza yardımcı olacaktır.
Ayak Tipleri
Ayak tipleri oldukça kişisel olup sağ ve sol ayaklarımız bile birbiri ile aynı olmamaktadır. Ayak tipindeki değişiklikler beden duruşu, yürüme ve koşma biçimi, ayak, diz ve kalça sorunlarına kadar etki oluşturabilir. En sağlıklı ayakkabı tercihinde bulunabilmek için ayak tipiniz hakkında bilgi sahibi olmak mühimdir. Ayak tipleri, halk arasında tarak kemikleri olarak tanınan metatars kemiklerinin formuna ve ayak parmaklarının boyutlarına göre farklılık gösterebilir.
Ayakların insandan insana değişiklik sergilediği en belirgin niteliklerden biri ayak kemeri formudur. Pek çoğumuzun ayak kemeri şeklinde tanıdığı form topuk ucundan ayak ucuna kadar ayağın tam orta bölümünden uzanan medial longitudinal arktır. Bunun yanında, ayağımızın diş kenarı boyunca ilerleyen ve ayağın ön bölümünden başlayıp bir taraftan diğer tarafa uzanan iki ayak kemeri daha yer almaktadır. Bu üç ayak kemeri beraber hareket ederek ayağın şoku emmesine ve hareket esnasında yere adapte olmasına yardım ederek bedene destek sunar.
Ayak kemerinin sahip olduğu yükseklik ayağınızın hareket etme biçimi üzerinde etkili olur. Ayak kemeri fazla yüksek ya da düz ise ayağın belli bölümlerini fazla kullanmanız gerekli olabilir, bu da kas ve eklemlerin üstünde fazladan strese yol açabilir. Ayak kemiğinin sahip olduğu yüksekliğe göre ayak tipleri ve sağlıklı ayakkabı tercihleri değişiklik sergiler.
Düztaban: Ayak kemerinin fazla düşük olması şeklinde bilinen düztabanlık neticesi ayak iç kavisi düz hale gelir ve yürüyüş sırasında ayağın iç kısımlarına daha çok baskı yapar. Düztaban insanlarda ayakkabının iç bölümünün daha çok yıpranmış olduğu fark edilebilir. Düztaban kişiler için en sağlıklı ayakkabı, ayağın içe doğru fazla hareketine engel olan, yastıklama ve destek sunan sağlam bir orta tabanı olan ve ayağın dengelenmesini sağlayan ayakkabı çeşididir.
Yüksek Kemerli Ayak: Ayak kemerinin yüksek bir yapıya sahip olması, ayağın dış bölümünde daha çok ağırlık oluşmasına, ayakta daha düşük seviye şok emilimine ve bacaktan gövdeye daha çok kuvvet ulaştırılmasına sebep olur. Yüksek kemerli ayaklarda, ayakkabının dış kısmının daha çok yıprandığı görülür. Yüksek kemere sahip olan ayaklarda en sağlıklı olan ayakkabı, şok etki yaparak bacaklara ulaştırılan kuvvet seviyesini düşüren, orta tabana daha düşük destek daha çok yastıklama sunan ayakkabı modelleridir.